Fizyolojik ve patolojik koşullarda anjiyogenezin rolü
Rasim Hamutoğlu, Ozan Önder
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Sivas, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Anjiyogenez; anjiogenetik faktörler; kanser; yara iyileşmesi
Özet
Önceden mevcut olan küçük damarlardan yeni kan damarlarının oluşması anlamına gelen anjiyogenez, erişkin döneminde organizmanın ihtiyacından dolayı damarlanması demektir. Yeni damar oluşumu, canlıların üremesinde, gelişim ve tamir olaylarında rol alır. Embriyogenez ve yara iyileşmesinin yanı sıra, diyabetik retinopati, hemanjiyom, psöriazis ve artrit gibi yeni damar oluşumuyla seyreden pek çok hastalıkta olduğu gibi, tümör büyümesi için de önem taşımaktadır. Tümör hücreleri, bağ dokusu hücrelerini uyararak anjiyogenez özelliği taşıyan bir takım moleküllerin (vasküler endotelyal büyüme faktörü (VEGF) ve fibroblast büyüme faktörü (FGF) vb.) açığa çıkmasına neden olur. Anjiyogenez ve inhibitörlerinin etki mekanizmaları tam olarak bilinmese de, geliştirilmiş anjiyogenez kanser tedavileri veya yara iyileşmesinde yeni imkanlar sağlayabilir.